Çok eski tarihi geçmişi olan Ürgüp İlçesi,İç Anadolu Bölgesinde Nevşehir İli’nin
doğusunda yer almaktadır.
Ürgüp; taşı çok,taşlık,kayalık anlamına gelmektedir.Tarih bo-yunca Asiana,Osiana,Başhisar,Ürküp
gibi adlar almıştır.Ürgüp Osiana adıyla Kapadokyanın önemli merkezlerinden biriydi.Hiristiyanlığın
ilk yayılma dönemlerindede önemini korudu.Emeviler zamanında Anadolu’yu ele geçirmeye
Arap Akıncıları Bizans güçleriyle kanlı çarpışma-lar yaptılar.Bizans ağır vergiye
bağlandı.
1071 Malazgirt zaferinden sonra Alparslan’ın Komutanlarından Emir Afşin Bey,Kapadokya
Şehirlerini bir bir ele geçirdi;Böylece Ürgüp ve yöresi Kızılırmak vadisi de selçukluların
yönetimine girdi.O zamana kadar Pirekopion olan Kasabanın adı bir ara Burgut oldu.Fakat
Selçuklular buraya Başhisar dediler.Sonraları bu ad pek kullanılmaz oldu.ve Ürgüp
Şeklinde tanındı.
Selçuklulardan sonra Ürgüp’e Danişmentliler egemen oldu. Kardeş kavgaları bu beyliği
yıprattığı için yöre Mengücekoğullarına geçti. Sonra Eretnaoğulları Beyliği,Karamanoğulları
Beyliği,Dulkadiroğul-ları Beyliği bu topraklarda hüküm sürdü.
1516 Yılında Yavuz Sultan Selim Döneminde Ürgüp ve dolayları Osmanlı İmparatorluğu
sınırları içine alındı.
Ürgüp; Lale Devrine kadar bir kadılar merkeziydi.önce Niğde’ye sonra Konya’ya bağlanmıştı.Muşkara
Köyünü Nevşehir’e dönüştüren Damat İbrahim Paşa Ürgüp’lüleri de unutmadı; Kasabaya
güzel mermer kitabeli 10 çeşme yaptırdı.Fakat Kadı artık burada oturmayacak mahkemeler
Nevşehir’e kurulacaktı.Bu durum Ürgüp’ün gerilemesine yol açtı.Böylece Kasaba Nevşehir
yanında ikinci planda kaldı.Lale devri kapanınca köy durumuna düştü.Ürgüp 1777-1787
yıllarında Niğde Sancağına bağlı bir kaza idi.
Kurtuluş savaşı bitim günlerine yakın Yunanistan ile nüfus değişi-mi oldu.(2 Ekim
1924 Ürgüp Rumlarının son gidiş günü)
1 Haziran 1933 Yılında Kayseri’nin İlçesi,1954 Yılında da Nevşehir’in İl olmasıyla
Nevşehir’e Bağlandı.
Ürgüp İlçe Merkezine Bağlı Aksalur,Başdere,Mustafapaşa ve Ortahisar Kasabaları olmak
üzere 4 Belediye teşkilatı ve 21 Köy Bulunmaktadır.
2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı Sonuçlarına göre İlçenin toplam nüfusu 37.959 dur.
Zengin Tarihi geçmişine ve Kültürel özelliklerine paralel olarak merkez ve köylerdeki
konutlar genelde yöre taşları ile yapılmış,çoğun-da eski mimari özellikleri görmek
mümkündür.
Ürgüp İlçesi,Doğal Güzellikleri kültürel,mimari özellikleri ve dini geçmişi bakımından
oldukça zengin bir yerleşim birimi olmanın yanında önemli bir turizm eğlence ve konaklama
merkezidir.Bu özelliklerinden dolayı İlçede yoğun bir nüfus ve ticari hareketlilik
dikkati çekmektedir.